Dieta lekkostrawna kojarzona jest z żywieniem szpitalnym i kleikiem ryżowym. Jednak ma ona dużo szersze zastosowanie i może być prowadzona również w warunkach domowych.
Dieta lekkostrawna opiera się na spożywaniu pokarmów łatwo ulegających trawieniu. Aby nie generowała niedoborów składników pokarmowych, powinna być modyfikacją diety opartej o zasady zdrowego żywienia.
Głównym celem diety lekkostrawnej jest odciążenie przewodu pokarmowego oraz ułatwienie wchłaniania składników odżywczych.
Na czym polega dieta lekkostrawna?
Dieta lekkostrawna polega na eliminacji produktów i potraw ciężkostrawnych. Redukcji ulega spożycie błonnika, eliminowane są także potrawy o wysokiej zawartości tłuszczu. Posiłki nie powinny zalegać długo w żołądku.
Oprócz doboru składników ważna jest także forma ich obróbki. Bezwzględnie należy unikać smażenia, wędzenia, grillowania oraz pieczenia z dodatkiem tłuszczu. Zalecane jest gotowanie w wodzie i na parze oraz pieczenie bez dodatku tłuszczu.
Dla kogo polecana jest dieta lekkostrawna?
Dieta lekkostrawna polecana jest dla osób, które z różnych powodów muszą odciążyć układ pokarmowy. Zalecana jest:
- po zabiegach operacyjnych dotyczących przewodu pokarmowego,
- w stanach zapalnych żołądka i jelit,
- podczas infekcji przebiegających z gorączką,
- dla osób unieruchomionych,
- dla seniorów.
Dieta powinna być stosowana tak długo, jak jest to konieczne i możliwie najszybciej rozszerzana, by uniknąć ryzyka niedoboru składników pokarmowych.
Zasady diety lekkostrawnej
Należy pamiętać o kilku zasadach dotyczących diety lekkostrawnej:
- odpowiednia podaż płynów – około 2 litrów na dobę, w małych porcjach,
- zalecanych jest od 4 do 6 posiłków w ciągu dnia,
- potrawy powinny być dokładnie przeżuwane,
- optymalna temperatura potraw powinna być umiarkowana, unikając spożywania potraw gorących i zimnych,
- owoce i warzywa powinny być gotowane, mogą być także przecierane,
- ostatni posiłek należy spożyć 2-3 godziny przed snem.
Spożycie błonnika
Pomimo, iż spożycie błonnika na diecie lekkostrawnej powinno być ograniczone, należy także dbać, by nie było zbyt niskie. Rekomendowana ilość to maksymalnie 25 g na dobę.
Błonnik przyczynia się do prawidłowej pracy przewodu pokarmowego, wpływając między innymi pozytywnie na mikrobiotę jelitową, wspiera także perystaltykę jelit.
W diecie lekkostrawnej zalecana jest frakcja rozpuszczalna błonnika. Znaleźć ją można między innymi w jabłkach, owocach cytrusowych, owocach jagodowych, marchwi, brokułach i siemieniu lnianym.
Dieta lekkostrawna – co jeść?
W diecie lekkostrawnej ważna jest obserwacja organizmu i reakcji na poszczególne składniki, jednak do produktów zalecanych na diecie lekkostrawnej zalicza się:
- produkty zbożowe: pieczywo pszenne oraz w ograniczonej ilości graham, kasza manna, kukurydziana, jaglana, kuskus, biały ryż, makarony pszenne, płatki jaglane, ryżowe
- owoce i warzywa – pozbawione skórki i pestek: ziemniaki, pomidor, marchew, dynia, jabłka, morele, pomarańcze, brzoskwinie, melony, banany
- mięso i ryby: cielęcina, drób, królik, chude wędliny, dorsz, mintaj, leszcz, pstrąg, sandacz, tuńczyk, sola
- jaja: na miękko, w koszulkach, na parze
- nasiona roślin strączkowych: niewielkie ilości tofu
- nabiał: chude mleko, jogurty naturalne, kefir, chudy twaróg
- tłuszcze: oleje roślinne (rzepakowy, oliwa, lniany), masło, margaryny miękkie
- napoje: woda niegazowana mineralna, kawa zbożowa, słaba herbata, napary ziołowe
- przyprawy: koperek, majeranek, bazylia, pietruszka, wanilia
Dieta lekkostrawna – czego unikać?
Należy unikać produktów o wysokiej zawartości błonnika i tłuszczu, długo zalegających w przewodzie pokarmowym. Można zaliczyć do nich:
- produkty zbożowe: pieczywo razowe, produkty pełnoziarniste, makarony razowe, ryż brązowy, wyroby cukiernicze, kasza pęczak, gryczana, płatki owsiane górskie
- owoce i warzywa: śliwki, czereśnie, gruszki, warzywa kapustne, czosnek, cebula, rzodkiew, papryka
- mięso i ryby: boczek, słonina, golonka, kaczka, gęś, kaszanka, salami, podroby
- jaja: surowe i smażone
- nasiona roślin strączkowych: ciecierzyca, soczewica, groch, soja, fasola
- nabiał: śmietana, sery topione, sery pleśniowe, ser feta
- tłuszcze: smalec, słonina, boczek, olej kokosowy, olej palmowy, twarde margaryny, orzechy, nasiona słonecznika, pestki dyni, sezam
- napoje: gazowane, kawa, mocna herbata, alkohol
- przyprawy: pieprz, papryka, chrzan, czosnek, ocet
